Uprawnienia z tytułu pracy w szczególnych warunkach

W poprzednim artykule przedstawiłam przesłanki oraz definicję pracy w szczególnych warunkach. W niniejszym artykule natomiast ukaże uprawnienia pracownika związane z pracą w szczególnych warunkach, a tj. prawo do emerytury pomostowej oraz do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Emerytura pomostowa

Powszechny wiek emerytalny w Polsce wynosi odpowiednio 65 lat dla mężczyzn i 60 dla kobiet. Niemniej jednak praca w szczególnych warunkach uprawnia pracowników do ubiegania się o możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę tzw. emeryturę pomostową. Aby uzyskać prawo do emerytury pomostowej, pracownik musi łącznie spełnić szereg warunków, a więc:

  1. Urodzić się po dniu 31 grudnia 1948 r.
  2. Osiągnąć wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.
  3. Mieć okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn.
  4. Wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnych charakterze wynoszący co najmniej 15 lat.
  5. Wykonywać przed 1 stycznia 1999 r. pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac.
  6. Wykonywać po 31 grudnia 2008 r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w nowych wykazach prac.

Rekompensata

Rekompensata natomiast jest przyznawana w formie dodatku do kapitału początkowego, który jest składnikiem podstawy obliczenia zreformowanej emerytury. W zasadzie jest to odszkodowanie za utratę możliwości prawa do emerytury pomostowej.

Przesłankami uprawniającymi do rekompensaty są:

  1. Przed dniem 1 stycznia 2009 r. ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze przez co najmniej 15 lat.
  2. Ubezpieczony nie ma ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury.
  3. Ubezpieczony wystąpi z wnioskiem, dołączając świadectwa lub zaświadczenia, potwierdzające wykonywanie prac w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze.