Niby każdy wie co to jest separacja. Bo to przecież „proste”. Małżonkowie rozstają się,
ale nie biorą rozwodu. I zazwyczaj to wszystko co wiemy. Tymczasem separacja
nie ogranicza się wyłącznie do osobnego zamieszkiwania. Jej orzeczenie wywołuje wiele istotnych dla życia każdego z małżonków skutków prawnych. Jeżeli chcecie zatem się dowiedzieć czym w rzeczywistości jest separacja oraz z czym wiąże się jej orzeczenie – zapraszam do lektury niniejszego arykułu.
Separacja.
W polskim prawie rodzinnym separacja jest instytucją orzekaną przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Oznacza ona tzw. rozdzielenie małżonków od stołu i łoża.
Przez separację nie następuje bowiem rozwiązanie małżeństwa. Właściwym do tego jest wyłącznie orzeczenie rozwodu. Z tego też względu małżonkowie pozostający w separacji nie mogą ponownie zawrzeć małżeństwa.
Separacja ma na celu danie małżonkom możliwości przemyślenia sytuacji i ewentualnego powrotu do wspólnego życia. Co istotne, na zgodne żądanie małżonków, sąd w każdej chwili może postanowić o zniesieniu separacji. Zaś z chwilą jej zniesienia ustają jej skutki
(art. 616 k.r.o.).
Przesłanki orzeczenia separacji.
Separacja może zostać orzeczona jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. Rozkład pożycia jest zupełny, jeśli doszło do zerwania więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej
W przeciwieństwie do rozwodu, rozkład pożycia nie musi więc być trwały. Oznacza to zatem, że separacja może zostać orzeczona także wtedy gdy można domniemywać, że ostatecznie małżonkowie do siebie wrócą.
Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego np. jeden z małżonków jest nieuleczalnie chory i wymaga codziennej opieki drugiej osoby. (art. 611 k.r.o.).
Skutki prawne.
Jak wskazałam na wstępie, orzeczenie separacji niesie za sobą wiele konsekwencji prawnych (art. 614 k.r.o.)
- Niejako automatycznie, wraz orzeczeniem separacji pomiędzy małżonkami następuje rozdzielność majątkowa. Nie ma konieczności podpisania w tym przedmiocie żadnych stosownych umów majątkowych.
- Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, to sąd orzeka także o sposobie korzystania z niego. W takim rozstrzygnięci wprost wskazuje się np. który z małżonków będzie zajmował określony pokój.
- Orzeczenie separacji powoduje, że małżonkowie nie dziedziczą po sobie z mocy ustawy i nie mają prawa do zachowku. Jeżeli więc po orzeczeniu separacji jeden z małżonków zechce by po jego śmierci drugi z małżonków jednak po nim dziedziczył to koniecznym jest sporządzenie przez niego testamentu.
- W wyroku orzekającym separację, niemalże tak samo jak przy rozwodzie, w przypadku posiadania małoletnich dzieci, sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi oraz o obowiązku alimentacyjnym każdego z rodziców względem dzieci. Nadto, sąd, w wyjątkowych sytuacjach może także orzec o obowiązku alimentacyjnym jednego z małżonków względem drugiego (co istotne, w przeciwieństwie do rozwodu, alimenty te mogą być uiszczane przez cały okres trwania w separacji).
- Jeżeli wymagają tego względy słuszności, to małżonkowie pozostający ze sobą w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy. Takiego obowiązki nie ma po orzeczeniu rozwodu.
- W przypadku orzeczenia separacji małżonkowie nie posiadają prawa powrotu do swojego poprzedniego nazwiska. Takie prawo zaś posiadają w przypadku orzeczenia rozwodu.
Kończąc te krótkie rozważania dotyczące separacji pragnę Was już teraz zaprosić do lektury naszych kolejnych artykułów. Ponadto, w przypadku wątpliwości lub potrzeby pomocy w rozwiązaniu waszego problemu związanego z szeroko rozumianą tematyką stosunków prawnorodzinnych – zachęcam do kontaktu.