Jakie warunki muszą zostać spełnione aby skazany mógł wcześniej opuścić zakład karny?
Warunkowe przedterminowe zwolnienie to instytucja prawa karnego umożliwiająca skazanemu wcześniejsze opuszczenie zakładu karnego przed odbyciem pełnej kary pozbawienia wolności. Decyzję o warunkowym przedterminowym zwolnieniu podejmuje sąd penitencjarny, kierując się określonymi przesłankami formalnymi i materialnymi.
Przesłanki
Zgodnie z art. 78 Kodeksu karnego, skazany może ubiegać o warunkowego przedterminowe zwolnienie po odbyciu co najmniej:
- Połowy kary – w przypadku pierwszego skazania.
- Dwóch trzecich kary – dla skazanych w warunkach recydywy podstawowej (art. 64 § 1 k.k.).
- Trzech czwartych kary – dla skazanych w warunkach recydywy wielokrotnej (art. 64 § 2 k.k.) lub wobec których stwierdzono bezprawne utrudnianie wykonania kary pozbawienia wolności.
- 30 lat – w przypadku dożywotniego pozbawienia wolności.
Poza odbyciem określonego okresu kary pozbawienia wolności, sąd ocenia, czy postawa skazanego, jego właściwości i warunki osobiste, okoliczności popełnienia przestępstwa oraz zachowanie po jego popełnieniu i w trakcie odbywania kary uzasadniają przekonanie, że skazany będzie przestrzegał porządku prawnego po zwolnieniu, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. A zatem, aby możliwym było wcześniejsze zwolnienie skazanego, musi on posiadać pozytywną prognozę kryminologiczną.
Wniosek i okres próby
Wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie może złożyć:
- Skazany.
- Obrońca skazanego.
- Dyrektor zakładu karnego
- Kurator sądowy.
Wniosek należy złożyć do sądu penitencjarnego właściwego ze względu na miejsce odbywania kary przez skazanego.
Po warunkowym zwolnieniu skazany odbywa tzw. okres próby, który wynosi:
- Od 2 do 5 lat – w przypadku większości skazanych.
- Co najmniej 3 lata – dla skazanych w warunkach recydywy wielokrotnej.
- 10 lat – dla skazanych na karę pozbawienia wolności w wymiarze 25 lat lub surowszym.
Jeśli skazany w okresie próby popełni przestępstwo umyślne, sąd może odwołać warunkowe zwolnienie, a skazany zostanie ponownie osadzony w zakładzie karnym.