Proces zastosowania kary porządkowej, terminy jej przedawnienia oraz procedura odwoławcza
Pierwsza część publikacji skupiła się na katalogu kar oraz przesłankach odpowiedzialności porządkowej. Natomiast niniejszy artykuł omówi proces zastosowania kary porządkowej, terminy jej przedawnienia oraz procedurę odwoławczą . Bardzo ciekawy zagadnieniem jest w szczególności proces zastosowania kary porządkowej. Nieprawidłowe zastosowanie kary porządkowej może doprowadzić do jej uchylenia. W związku z tym, pracodawca stosujący karę porządkową powinien znać zasady jej zastosowania.
Proces zastosowania kary porządkowej
Jeżeli pracodawca zdecyduje się na zastosowanie wobec pracownika kary porządkowej, w pierwszej kolejności zmuszony jest wysłuchania pracownika. Jest to wymóg kategoryczny. Pracownik ma w ten sposób szanse przedstawić własną wersję wydarzeń i wyjaśnić okoliczności danej sprawy. Kodeks pracy nie reguluje formy wysłuchania, w związku z czym ważna jest zarówno forma ustna jak i pisemna. Wysłuchanie jest etapem obowiązkowym zastosowania kary porządkowej. W przypadku braku wysłuchania, pracownik może ubiegać się o uchylenie kary. Niemniej jednak, gdy pracownik świadomie zrezygnował z wysłuchania, wtedy zastosowana kara porządkowa będzie skuteczna.
Po wysłuchaniu pracownika, pracodawca podejmuje decyzję o zastosowaniu kary porządkowej. Ukaranie pracownika może nastąpić w formie ustnej. Niemniej jednak pracodawca musi jednoznacznie uzewnętrznić swoją wolę odnośnie nałożenia kary porządkowej, tak aby nie pozostawić żadnych wątpliwości w tym zakresie.
Kolejno, pracodawca zmuszony jest powiadomić pracownika na piśmie o jej zastosowaniu, wskazując:
- Rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych.
- Datę dopuszczenia się przez pracownika naruszenia.
- Informacje o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia.
Warto wskazać, że obowiązek zachowania formy pisemnej dotyczy wyłącznie zawiadomienie o zastosowaniu kary porządkowej.
Przedawnienie
Powyższa procedura powinna zostać dokonana przed terminami przedawnienia kary porządkowej. Termin ten jest stosunkowo krótki bowiem wynosi on dwa tygodnie od powzięcia wiadomości przed pracodawcę lub innej osoby upoważnionej do wymierzania kar porządkowych o naruszeniu obowiązku pracowniczego i trzech miesięcy od chwili, kiedy miało miejsce to naruszenie.
W przypadku gdy pracownik jest nieobecny w pracy, a przez to nie może zostać wysłuchany, to bieg dwutygodniowego terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu o dnia stawienia się pracownika do pracy. Natomiast nieobecność pracownika nie ma wpływu na trzymiesięczny termin zastosowani kary porządkowej.
Procedura odwoławcza
Jeżeli zastosowanie kary porządkowej nastąpiło z naruszeniem przepisów, wtedy pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go ukaraniu wnieść sprzeciw. Jest to tzw. zakładowa procedura odwoławcza. Pracownik może wnieść sprzeciw zarówno w formie ustnej jak i pisemnej. Jeżeli u pracodawcy działa organizacja związkowa, pracodawca jest zobowiązany poddać sprzeciw konsultacji związkowej. Niemniej jednak opinia nie jest wiążąca, choć stanowi ona element społecznej kontroli. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z jego uwzględnieniem.
Gdy sprzeciw pracownika zostanie odrzucony przez pracodawcę, to w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o jego odrzuceniu może wystąpić on do sądu pracy o uchylenie zastosowania wobec niego kary.