Rola kuratora w postępowaniu cywilnym
Jednym z wymogów formalnych pozwu oraz wszelkich pism inicjujących postępowanie cywilne, jest wskazanie miejsca zamieszkania drugiej strony (pozwanego, uczestnika itd.) Co natomiast jeśli adres naszego przeciwnika nie jest nam znany, bądź jest on nie aktualny? Warto wskazać, że adresem zamieszkania nie jest równoznaczny z adresem zameldowania (który jest pojęciem administracyjnym). Zgodnie bowiem z definicją z Kodeksu cywilnego jest to miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Czy zatem brak wskazania adresu zamieszkania, bądź wskazanie nieaktualnego adresu zamieszkania w pozwie uniemożliwia nam dochodzenie roszczeń cywilnych w postępowaniu sądowym? Otóż nie, gdyż w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego została przewidziana instytucja kuratora dla osób nieznanych z miejsca pobytu.
Procedura
Co do zasady powód może wnosić o ustanowienie kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu już z chwilą wniesienie powództwa do Sądu. Warunkiem koniecznym ustanowienia kuratora procesowego jest uprawdopodobnienie, że miejsce pobytu strony jest nieznane. Nie wystarczające jednak będą wyłącznie twierdzenia powoda, że nie posiada wiedzy dotyczącej aktualnego adresu zamieszkania. Dlatego też, koniecznym może okazać się złożenie dokumentów uprawdopodobniających brak wiedzy o aktualnym adresie zamieszkania.
Co zaś w przypadku, gdy wskazaliśmy nieaktualny adres zamieszkania w pozwie, przez co korespondencja została nie odebrana przez pozwanego i wróciła do sądu? Wtedy postępowanie sądowe może zostać zawieszone po uprzednim wezwaniu strony inicjującej postępowanie do wskazania prawidłowego adresu zamieszkania. Co więcej takie uprzednie wezwanie sądu może również wiązać się z zobowiązaniem strony do doręczenia korespondencji sądowej za pośrednictwem komornika sądowego bądź poszukiwania właściwego adresu przez ten organ. Jeśli te czynności okażą się bezskuteczne, wtedy Strona powodowa będzie mogła wystąpić w wnioskiem o ustanowienie kuratora dla osób nieznanych z miejsca pobytu.
Rola kuratora
Przede wszystkim kurator jest przedstawicielem Pozwanego, który do czasu jego zgłoszenia się do sprawy lub innej osoby uprawnionej do jego reprezentacji, działa w postępowaniu sądowym. A zatem podejmuje wszelkie czynności procesowe, które mają za zadanie obronę praw Pozwanego (w tym merytoryczne odniesienia się do pism przeciwników, składania wniosków, oświadczeń czy uczestniczenie na rozprawę). Warto jednak wskazać, że doktryna przyjmuje, że kurator nie jest umocowany do podejmowania czynności materialnych (a tj. niejako wykraczających poza proces), w tym zawierania ugody.
Co więcej rolą kuratora dla osób nieznanych z miejsca pobytu jest podjęcie działań mających na celu ustalenie aktualnego adresu zamieszkania pozwanego. Może się to odbyć za pomocą udostępniania kuratorowi informacji z rejestrów lub ewidencji.