Zmiany w przepisach prawa spadkowego

Śmierć spadkodawcy powoduje tzw. otwarcie spadku, do którego zostają powołani spadkobiercy testamentowi, bądź w przypadku braku testamentu spadkobiercy ustawowi. Tymi zaś mogą być osoby poniżej 18 roku życia, posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych, bądź w ogóle jej nie posiadające. W takich przypadkach decyzja o tym czy złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, bądź o odrzuceniu spadku podjąć muszą rodzice. Od listopada 2023 r. doszło jednak do znacznych z zmian w tym zakresie.

Przyjęcie bądź odrzucenie spadku przez rodziców  uznawana jest za czynność przekraczającą zwykły zarząd. Z tego względu, co od zasady zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, rodzice powinni wystąpić do właściwego sądu opiekuńczego z wnioskiem o uzyskanie zgody na dokonanie czynności przyjęcia bądź odrzucenia spadku. Ma to bowiem zabezpieczać interesy dziecka pozostającego pod władzą rodziców. Sąd bowiem będzie badał czy przyjęcie lub odrzucenie spadku jest zgodne z interesem i dobrem dziecka. Niemniej jednak w listopadzie 2023 r. weszła nowelizacja powyższych przepisów, pozwalająca w pewnych przypadkach zastosować znacznie prostszy i mniej długotrwały sposób na złożenie oświadczeni spadkowego przez rodzica w imieniu małoletniego.

Zgodnie z nowymi przepisami zgoda nie będzie potrzebna jeśli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica. W takim przypadku oboje rodzice, bądź rodzic za zgodą drugiego z rodziców, którym przysługuje władza rodzicielska, będą mogli odrzucić spadek w imieniu dziecka bez zgody sądu opiekuńczego. Dla przykładu, gdy rodzic w czasie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, odrzuci spadek po spadkodawcy, będzie mógł w tym samym postępowaniu, w imieniu dzieci odrzucić spadek (wraz z drugim rodzicem bądź za jego zgodą) bez składania konieczności wytaczania postępowania przed sądem opiekuńczym. Sposób ten znacznie uprości procedurę odrzucenia spadku po dziecku.